بررسی های آرکئو متریک سنگ های سیاه تمدن جیرفت

کاوش های باستان شناسی اخیر در محوطه های پیش از تاریخِ جیرفت با بسیاری آثار و یادمان ها فرصت مناسبی برای پژوهش و بررسی دوباره را در ناحیه جنوب شرق ایران بعد از 3 دهه فراهم نمود. از جمله مهم-ترین آثار این تمدن سنگ های نرم و کنده کاری شده هستند. که به واسطه نقوش نمادین شان توجه بسیاری از متخصصین را به خود جلب کرده اند. نامشخص بودن منابع، عدم شناخت ماهیت فیزیکی و شیمیایی ساختار آنها اساس این تحقیق می باشد. از این رو برای آگاهی از منشاء این سنگ ها، زون دگرگونی منطقه در نواحی کوه های شمال غربی جیرفت و نزدیک تپه یحیی مورد بررسی قرار گرفت و تعداد 9 نمونه از معادن (آشین(1)، آشین(2)، آشین(3) و باغ برج) که مابین سال های 1382-1388 شناسایی شده بودن برداشت شدند و سپس 5 نمونه (قطعات اشیاء) از محوطه های باستان شناسی و پیش از تاریخیِ جیرفت (کنار صندل شمالی، کنار صندل جنوبی و گورستان های محطوط آباد، قلعه کوچک و قره قتو ) آزمایش گردیدند. آنالیز پراش پرتو ایکس، فلورسانس پرتو ایکس و پتروگرافی مقطع نازک در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. ارزیابی نمونه های آنالیزی و خوشه بندی حاکی از آن است که:1) سنگ های نرم تمدن جیرفت کلریت با فازهای شاخص – کلینو کلر و سافرین – می-باشند. از این رو به کار بردن اصطلاحات سنگ صابون و استئتایت برای آنها اشتباه است و باید از آن اجتناب شود.2) نتایج آنالیز عنصری و شناسایی فازهای معدنی برای کلیهء نمونه ها نشان داد ظروف کلریتی جیرفت به لحاظ داده های آنالیزی به معدن آشین (2) نزدیک ترند و احتمال دارد آشین (2) منبع اصلی کارهای هنری هنرمندان کنار صندل باشد و تحقیق های آینده در این رابطه باید بر این مناطق متمرکز شوند.